Khi nhắc đến kim cương, người ta sẽ nghĩ ngay đến những món đồ trang sức sang trọng, lấp lánh đắt tiền và xa xỉ. Nhưng để có được vẻ ngoài đẹp đẽ đó, nó đã phải trải qua quá trình chế tác, mài dũa công phu từ chính những viên kim cương thô vô cùng bình thường. Vậy kim cương thô là gì? Chúng có đặc điểm và giá trị như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đến bạn những thông tin thú vị về loại kim cương này.
Định nghĩa kim cương thô
Kim cương thô là kim cương được khai thác trực tiếp trong tự nhiên, chưa trải qua bất kỳ quá trình xử lý, cắt gọt hay đánh bóng nào. Loại kim cương này được khai thác ở các mỏ kim cương nằm sâu trong lòng đất, có quá trình hình thành gắn liền với sự thay đổi địa chất qua hàng ngàn năm trên Trái Đất, các phân tử cacbon dưới nhiệt độ và áp suất lớn liên kết với nhau tạo thành tinh thể kim cương.
Kim cương thô sau khi được khai thác sẽ được dùng cho nhiều mục đích khác nhau. Trong đó, có khoảng 20% số kim cương thô tự nhiên được khai thác hàng năm có đầy đủ các tiêu chuẩn để coi là đá quý và được chế tác thành trang sức. 80% những viên kim cương thô còn lại sẽ được sử dụng cho các mục đích công nghiệp như khai thác dầu mỏ, sản xuất các công cụ mài giũa,…
Kim cương thô phân bố ở đâu?
Hiện nay, Aikhal nằm ở Sakha (Yakutia – Nga) là mỏ khai thác kim cương thô lớn nhất thế giới nằm ở nước Nga với trữ lượng kim cương có thể khai thác được ước tính lên đến 175,56 triệu carat. Mỏ này còn bao gồm nhiều mỏ khác nhau như Zaria Pipe, Jubilee Pipe, Komsomolskaya Pipe và Aikhal Pipe.
Ở Việt Nam không có bất kỳ mỏ kim cương thô nào, do đó việc mua bán kim cương thô được tiến hành ở các quốc gia khác.
Đặc điểm cơ bản của kim cương thô tự nhiên
Kim cương thô tự nhiên sau khi vừa được khai thác, hầu hết đều còn khá nguyên sơ. Loại kim cương này có các đặc điểm cơ bản sau:
- Hình dạng và kích thước: Chúng có nhiều hình dạng cùng kích thước phong phú và đa dạng. Người ta có thể tìm thấy chúng ở dạng hình tam giác, dạng tinh thể đôi hoặc các khối lập phương với nhiều kích cỡ khác nhau. Nhìn chung, những viên kim cương này vẫn ở dạng thô, chưa rõ ràng hình thù giống như những viên kim cương đã qua gia công và chế tác.
- Loại kim cương này có màu sắc từ vàng đến nâu, xỉn màu, khá đục và thường lẫn nhiều tạp chất, các bề mặt bên ngoài thường xù xì, thô ráp.
- Độ cứng đạt điểm tuyệt đối 10/10 trên thang đo độ cứng Mohs.
Cách nhận biết kim cương thô tự nhiên
Kim cương thô vốn không sở hữu cho mình vẻ ngoài rực rỡ, sáng bóng nên có khá nhiều cách để nhận biết kim cương thô tự nhiên. Dưới đây là một số phương pháp nhận biết đơn giản nhất để bạn tham khảo:
Nhận biết qua hình dạng
Không giống như kim cương đã được qua xử lý, chế tác, kim cương thô trong tự nhiên không có hình dạng nhất định. Thông thường, kim cương thô được khai thác ở nhiều hình dạng khác nhau như tinh thể đôi, tinh thể bát diện hoặc không có bất cứ hình thù rõ ràng nào nên bạn có thể căn cứ vào đặc điểm này để nhận biết viên đá của bạn có phải là kim cương thô hay không.
Nhận biết qua màu sắc
So với những viên kim cương đã trải qua công đoạn chế tác thì màu sắc của kim cương thô sẽ không thể có khả năng phản quang bằng. Vì trên thực tế, màu sắc của một viên kim cương thô thường không cố định mà sẽ có một lớp vỏ ẩn chứa màu sắc thật sự của nó. Chẳng hạn, nó có thể là viên đá có vỏ trong suốt, màu trắng, màu xanh, vàng, tím, thậm chí có cả những viên mang màu sắc lạ như xanh dương, xanh lá cây hoặc màu hồng,… Nhưng tất cả vẫn đều không rõ ràng. Đặc biệt, sau quá trình xử lý ban đầu và quá trình chế tác, màu sắc này sẽ bị thay đổi, có thể hạ xuống từ 2 – 3 tone. Chính vì vậy, chỉ những thợ mài lành nghề mới có thể cảm giác về màu sắc cuối cùng của kim cương, nhưng thường cũng không được chính xác 100%.
Nhận biết qua độ tinh khiết
Để nhận biết và đánh giá chất lượng của một viên kim cương thô thì độ tinh khiết là một trong những yếu tố quan trọng. Bởi một viên kim cương có độ sạch cao thì sẽ là viên kim cương có vẻ đẹp hoàn hảo và có giá trị cao. Ngược lại, những viên kim cương có nhiều vết bẩn, tạp chất bên trong, các tì vết bên ngoài hay một vài khiếm khuyết nào đó sẽ là viên kim cương không được đánh giá cao, vì những dấu vết và các tạp chất đó sẽ làm thay đổi đường đi của ánh sáng vào kim cương, khiến kim cương kém rực rỡ hơn. Chính vì thế, một viên kim cương thô 10 cara chưa chắc đã là một viên kim cương có giá trị vì có thể bên trong nó chứa nhiều tạp nhất, ảnh hưởng đến độ tinh khiết, độ lấp lánh cũng như chất lượng của viên kim cương đó.
Nhận biết qua lớp vỏ ngoài
Một trong những cách nhận biết kim cương thô đơn giản đó chính là quan sát lớp vỏ bên ngoài của viên đá quý. Một viên kim cương thô khi mới khai thác thường có lớp vỏ dày và rất khó để quan sát màu sắc bên trong. Để loại bỏ lớp vỏ này, người ta phải đem viên kim cương thô tiến hành các công đoạn xử lý, cắt, mài và đánh bóng vô cùng tỉ mỉ. Tuy nhiên, kim cương thô thường sẽ không đánh bóng quá nhiều nhằm đảm bảo giá trị của nó.
Đến các trung tâm giám định để nhận biết kim cương thô
Ngoài những cách nhận biết kim cương thô bằng mắt thường kể trên, bạn cũng có thể mang viên kim cương của mình đến các trung tâm đá quý uy tín để kiểm định một cách chính xác viên kim cương có phải là kim cương chưa xử lý hay không. Tại đây các chuyên gia, kỹ thuật viên sẽ dùng đến các thiết bị chuyên dụng để kiểm tra và trả cho bạn kết quả chính xác một cách tuyệt đối.
Kim cương thô có giá bao nhiêu?
Giá trị của một viên kim cương thô phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như màu sắc, độ tinh khiết, độ sáng, kích thước,… Tất nhiên, giá trị của kim cương thô thường thấp hơn nhiều so với giá trị của một viên kim cương đã qua xử lý và chế tác. Một phần lý do giải thích cho điều này là do kim cương thô cần phải xử lý qua nhiều công đoạn mới có thể tạo ra một viên kim cương hoàn chỉnh nên đòi hỏi chi phí và kỹ thuật cao.
Tuy có giá thấp hơn so với kim cương đã tinh chế nhưng kim cương thô vẫn vô cùng quý hiếm và đắt đỏ bởi phải khai thác khoảng 250 tấn đất đá mới có thể tìm thấy được 1 carat kim cương thô. Thông thường, kim cương thô sẽ có giá thấp hơn khoảng 30 – 40% kim cương đã được chế tác do khối lượng của chúng bị hao hụt đi khá nhiều sau mỗi lần cắt mài.
Trước đây, viên kim cương thô Cullinan nặng 3.106,75 carat, khai thác tại Nam Phi vào năm 1905 được cho là viên kim cương thô nặng nhất và thuộc quyền sở hữu của vương quốc Anh. Sau đó, viên đá này được cắt nhỏ thành 105 viên kim cương khác nhau và một trong đó được đính trên vương miện nổi tiếng của nữ hoàng Anh Elizabeth.
Cho đến thời điểm hiện tại, viên kim cương Our Light được coi là viên kim cương thô lớn nhất trên thế giới với khối lượng là 1.109 carat, đang được bán với mức giá 53 triệu USD tương đương với mức giá 47.777 USD/ carat.
Nói chung, việc định giá kim cương thô cần những người có kinh nghiệm lâu năm và phải trải qua các bước tiến hành giám định quang học, độ tinh khiết,…
Trên đây là những thông tin hữu ích về đặc điểm của kim cương thô cùng những phương pháp để nhận biết loại kim cương này. Có thể nói, mặc dù kim cương thô có giá trị không cao so với những viên kim cương đã qua chế tác nhưng nó vẫn giữ được một vẻ đẹp riêng có mà tạo hóa đã ban tặng – một vẻ đẹp vô cùng nguyên sơ không phải loại đá quý nào cũng có được.